12.09.2013. Eksperci są zgodni - inwestycja w poprawę zdrowia psychicznego oraz leczenie zaburzeń psychicznych są kluczem do szybszego rozwoju kontynentu. Tymczasem priorytetem dla krajów afrykańskich stała się realizacja Milenijnych Celów Rozwoju, które koncentrują się na zgoła innych problemach.
Jak twierdzi szef wydziału ds. zdrowia psychicznego w ugandyjskim ministerstwie zdrowia Sheila Ndyanabangi: „Priorytetem dla państw afrykańskich stała się realizacja Milenijnych Celów Rozwoju, a więc w kwestiach zdrowotnych przede wszystkim walka z HIV/AIDS, walka z malarią, czy poprawa zdrowia matek i noworodków, spychając problem zdrowia psychicznego na margines.”
Według Światowej Organizacji Zdrowia w państwach rozwijających się nawet 75-85% ludzi z poważnymi zaburzeniami psychicznymi nie otrzymuje żadnej formy pomocy czy leczenia. Na kwestie zdrowia psychicznego przeznacza się średnio około 1% i tak już niskiego budżetu w przeciętnym kraju Afryki Subsaharyjskiej, tymczasem WHO szacuje, iż aż 13% ludzi cierpiących na zaburzenia psychiczne to Afrykanie. W związku ze zbliżającą się końcową datą Milenijnych Celów Rozwoju, coraz bardziej aktualne wydaje się pytanie o przyszłość zdrowia psychicznego Afryki.
Naukowcy z Północnej Ugandy opublikowali w lipcu br. w piśmie „Journal of Affective Disorders” wyniki swoich badań prowadzonych od końca lat 80. na terytorium tego państwa. Przebadali oni grupy narażone na negatywne efekty konfliktów zbrojnych. Znalazły się pośród nich ofiary gwałtów, przemocy seksualnej i domowej, ludzie uprowadzeni podczas konfliktu oraz osoby zakażone wirusem HIV. Badania wykazały, iż osoby poddane długotrwałemu leczeniu psychiatrycznemu, miały realne szanse na powrót do normalnego funkcjonowania w społeczeństwie. Tymczasem, osoby pozbawione takiej możliwości były marginalizowane w społeczeństwie. Badanie wykazało również zależność pomiędzy ubóstwem, a szansą zapadnięcia na chorobę psychiczną. Prawdopodobieństwo pojawienia się zaburzeń psychicznych wzrasta wraz ze wzrostem ubóstwa. Jednocześnie, jak skomentował wyniki badań przewodniczący grupy ugandyjskich badaczy, Ethel Mpungu: „musimy być psychicznie zdrowi, aby wydostać się z biedy”.
Celem na najbliższe lata dla Organizacji Narodów Zjednoczonych wydaje się więc zwiększenie świadomości oraz poprawa ustawodawstwa dotyczącego zdrowia psychicznego w krajach Afryki. Na tle pozostałych państw, Uganda prezentuje się wyjątkowo dobrze. W roku 2010 rząd Ugandy przyjął nowe ustawodawstwo dotyczące zdrowia psychicznego i neurologicznego oraz dystrybucji leków. Badanie ugandyjskich naukowców pokazało, że nawet kraje o niskim, czy średnim dochodzie we współpracy z organizacjami pozarządowymi oraz tzw. niewykwalifikowanymi pracownikami mogą doprowadzić do poprawy sytuacji obywateli z zaburzeniami psychicznymi.
Na podstawie: www.irinnews.org, www.who.int, www.undp.org, www.un.org
Zdjęcie za: archiwum PCSA
Marta Antosz
