25.03.2014. W 2010 roku rwandyjska psycholożka i politolożka Assumpta Mugiraneza oraz reżyserka Anne Aghion odwiedziły słynne BOPHANA Audiovisual Resource Center w Kambodży. Wizyta stała się inspiracją do stworzenia w Rwandzie podobnego ośrodka, który będzie gromadził i przechowywał materiały filmowe dotyczące historii Rwandy. W ten sposób powołano do życia IRIBA Center for Multimedia Heritage.
Słowo ,,iriba’’ oznacza w języku Kinyarwanda źródło. IRIBA Center uzyskało w 2012 roku status organizacji non-profit. Dyrektorem Centrum jest Assumpta Mugiraneza. Mugiranezę wspiera Aghion, która przekazała na rzecz Centrum ponad 350 godzin materiału filmowego, jaki zgromadziła podczas pobytu w Rwandzie. Anne Aghion jest reżyserką głośnego filmu My Neighbor, My Killer, który miał swoją premierę w 2009 roku.
IRIBA Center gromadzi filmy i zdjęcia oraz dokumenty dźwiękowe od początku okresu kolonialnego aż po dzień dzisiejszy. W pierwszej kolejności będą zbierane materiały z instytucji międzynarodowych, jak również posiadane przez osoby prywatne, instytucje w Rwandzie oraz regionie Wielkich Jezior Afrykańskich.
Badania naukowe Assumpty Mugiranezy, w ciągu ostatnich dziesięciu lat skupiały się na historii Rwandy, pamięci oraz mowie nienawiści. Rwandyjska politolożka jest autorką pilotażowego programu pokazów filmu My Neighbor, My Killer. Projekcjom filmowym, które odbywały się na terenie całego kraju towarzyszyły dyskusje, a pokazy filmu cieszyły się dużym zainteresowaniem, szczególnie wśród młodzieży.
Dziedzictwo ludobójstwa z 1994 roku stało się przyczyną powstania projektu mającego na celu stworzenie audiowizualnego archiwum, które dokumentuje przeszłość i teraźniejszość. Ludobójstwo, jak zauważa Mugiraneza, niszczy wartości społeczeństwa, jego tożsamości, relacje pomiędzy jednostką a społecznością, między przeszłością, teraźniejszością a przyszłością. Wszyscy Rwandyjczycy muszą teraz żyć z piętnem ludobójstwa. Dyrektor IRIBA Center stwierdza, że ,,archiwa audiowizualne stanowią istotny element kulturowego i historycznego dziedzictwa każdego kraju. Jednak w Rwandzie, gdzie niewiele osób potrafi czytać i pisać, zasoby archiwum odegrają kluczową rolę dla przyszłych pokoleń. Wiedza o przeszłości jest bowiem niezbędna do budowy przyszłości bez konfliktu.''
Dostęp do zasobów IRIBA Center będzie bezpłatny i powszechny. Z materiałów w języku angielskim, francuskim oraz Kinayrwanda będzie można korzystać również on-line.
Na podstawie: allafrica.com kickstarter.com
Zdjęcie za: commons.wikimedia.org
Urszula Róg
