20.08.2012. Aflatoksyny niszczą zbiory zbóż i orzechów ziemnych w Malawi. Grzyby wytwarzające truciznę mnożą się w wysokiej temperaturze oraz wilgotności. Narażone są rosnące jeszcze uprawy kukurydzy, czy orzechów, a także nieprawidłowo przechowywane zebrane już plony.
Aflatoksyny są rodzajem mykotoksyn wytwarzaną przez grzyby rodzaju Aspergillus. To wysoko toksyczna substancja mająca działanie mutagenne, teratogenne (powodujące wady wrodzone płodu) oraz hepatotoksyczne. Mogą powodować aflatoksykozę oraz raka wątroby. W Kenii w 1982 roku w wyniku spożycia kukurydzy zawierającej wysokie stężenia tych substancji zmarło 12 osób, a w 2004 roku na 317 osób zatrucia nie przeżyło 125.
W latach 60. ponad trzy czwarte eksportu światowego orzechów ziemnych pochodziło z Afryki. Obecnie afrykański eksport wynosi około 5% światowego handlu tym surowcem, a w czołówce są państwa Ameryki Południowej. Po wprowadzeniu maksymalnego dopuszczalnego stężenia mykotoksyn w plonach importowanych przez UE większość afrykańskich zbóż i orzechów pozostaje na rynkach wewnętrznych. Według organizacji pozarządowej Twin, w Malawi, które kiedyś eksportowało 40 tys. ton orzechów ziemnych rocznie, teraz 60% kilkukrotnie mniejszych zbiorów trafa na rynek lokalny, bez niezbędnych badań nad stężeniem szkodliwych substancji.
Departament ONZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa ocenia, że 25% zbiorów światowych zawiera mykotoksyny. Przeprowadzone w pierwszej dekadzie obecnego stulecia w Niemczech badania pokazały, że kawa, piwo i produkty zbożowe nie spełniają wymogów wprowadzonych przez UE, a badanie w Polsce w 2007 roku wykryło zbyt wysokie stężenie mykotoksyn w mące żytniej. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że długotrwałe wystawienie organizmu na działanie toksyn może być przyczyną 80% przypadków raka wątroby – zwłaszcza w regionach subtropikalnych.
Rozwiązaniem dla Afryki wydają się być projekty, które poprawią jakość przechowywania plonów, sposoby ich osuszania oraz rozpoczną systematyczne kontrolowanie zawartości szkodliwych substancji we wszystkich zbiorach, a nie tylko eksportowanych. Takie projekty mają być finansowane przez Fundację Gates’ów, która przeznaczyła na nie już ok. 20 mln. dolarów na całym kontynencie.
Na podstawie: www.guardian.co.uk, www.twin.org.uk, www.wiz.pl
Zdjęcie za: wikimedia.org
Marcin Koziński (Józwiak)
