10.02.2014. Bosco Ntaganda, kongijski partyzant bojówek, pojawi się w Międzynarodowym Trybunale Karnym, oskarżony m.in. o zbrodnie wojenne. Wstępna rozprawa ma wykazać, czy MTK posiada wystarczające dowody, aby oficjalnie rozpocząć sąd nad Ntagandą. Rozprawa będzie również sprawdzianem dla prokuratora generalnego, skrytykowanego przez państwa członkowskie w związku z poprzednimi sprawami, które załamały się w wyniku niewystarczających dowodów.
Ntaganda był poszukiwany przez Międzynarodowy Trybunał Karny od 2006 roku za rzekome zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnie wojenne, w tym morderstwa i gwałty, wszystkie popełnione w latach 2002 – 2003, podczas konfliktu we wschodnich, bogatych w surowce mineralne regionach Demokratycznej Republiki Konga. Nad Ntagandą ciąży w sumie 18 zarzutów.
Do czasu poniedziałkowej próbnej rozprawy, prawnicy mieli przygotować mocne dowody przeciwko oskarżonemu. Wstępne przesłuchanie ma wskazać, czy takie dowody istnieją i czy są one wystarczające, aby oficjalnie oskarżyć Ntagandę.
Ntaganda wywodzi się z ludu Banyamulenge, kongijskich Tutsich. Na początku lat 90. XX wieku, walczył w rwandyjskiej armii podczas wojny domowej w Rwandzie, w 1994 po ludobójstwie w Rwandzie na Tutsich, uczestniczył w akcjach odwetowych na Hutu. Znany pod przydomkiem „Terminator”, Ngatanga był kongijskim partyzantem bojówek Narodowego Kongresu na rzecz Obrony Ludu (CNDP), a po jej zalegalizowaniu w 2009 r., generałem w armii narodowej w kongijskiej prowincji Kiwu. W kwietniu 2012 roku, Ntaganda doprowadził do buntu i stał się jednym z głównych przywódców nowej grupy rebeliantów - M23, rzekomo wspieranej przez Rwandę. Rząd rwandyjski konsekwentnie zaprzecza powtarzającym się oskarżeniom ze strony ONZ, że popierał rebeliantów. Grupa M23 była odpowiedzialna za powszechne zbrodnie wojenne, w tym zbiorowe egzekucje, gwałty i przymusową rekrutację dzieci. W tym samym roku MTK ponowił nakaz aresztowania Ntagangi.
W marcu 2013 roku, po konflikcie między dwoma frakcjami M23, Ntaganda oddał się w ręce dyplomatów w ambasadzie Stanów Zjednoczonych w Rwandzie i został przetransportowany do Hagi. Według niektórych analityków, oddanie się Ntagandy w ręce MTK miało go uchronić przed smiercią po rozpadzie M23.
Human Rights Watch udokumentowało okrucieństwa wojsk będących pod dowództwem byłego generała Bosco Ntagandy, które mają szanse pomóc prawnikom w postawieniu oficjalnych zarzutów wobec oskarżonego. Obrońcy praw człowieka uważają doprowadzenie gen. Ntagandy do sądu za zwycięstwo prawa międzynarodowego i zadośćuczynienie ofiarom okrucieństw.
Pierwsza sesja będzie testem wobec obietnicy prokuratora generalnego Fatou Bensouda, który zapewnił, że dowody będą przygotowane na czas. Jest to odpowiedź na krytykę m.in. ze strony państw członkowskich w stosunku do poprzednich spraw, które załamały się w wyniku niewystarczających dowodów.
Na podstawie: reuters.com, aljazeera.co, bbc.com, hrw.org
Zdjęcie za: commons.wikimedia.org
Klaudia Wilk
