15.10.2013. W zeszłym tygodniu w stolicy Etiopii odbyło się spotkanie krajów członkowskich Unii Afrykańskiej podczas którego etiopski minister spraw zagranicznych wezwał Międzynarodowy Trybunał Karny do odroczenia procesu przeciwko prezydentowi Kenii. Przedstawiciele państw afrykańskich dyskutowali również o wycofaniu się z członkostwa w MTK. Idea nie uzyskała jednak zbyt dużego poparcia.
Parlament kenijski złożył niedawno wniosek o wycofanie się z członkostwa w MTK. Wydaje się, że to właśnie ten ruch oraz proces przeciwko wiceprezydentowi Kenii, Wiliamowi Ruto, rozpoczął debatę wśród krajów Unii Afrykańskiej na temat relacji z MTK. Wśród krajów opowiadających się za odejściem są m.in. Kenia, Uganda, Rwanda, Etiopia i Sudan. Za MTK opowiadają się takie kraje jak Nigeria, Ghana oraz Lesotho.
Etiopski minister spraw zagranicznych, Tedros Adhanom Ghebreyesus, podkreślił, że dopóki UA nie rozstrzygnie jednogłośnie kwestii dotyczącej dalszego członkostwa w MTK, sprawy przeciwko oskarżonym politykom powinny być odroczone.
Na wezwanie Unii Afrykańskiej odpowiedzieli zachodni dyplomaci, którzy zaproponowali przesunięcie procesu Kenyatty o kolejny rok. Uchwała ma zostać przedstawiona Radzie Bezpieczeństwa ONZ. Swoją decyzję podparli argumentem, że w przeciwieństwie do prezydenta Sudanu, Uhuru Kenyatta „ściśle współpracuje z Zachodem”, a w chwili obecnej musi dodatkowo stawić czoła sytuacji powstałej w wyniku ostatniego ataku terrorystycznego na Westgate Mall w Nairobi.
Uhuru Kenyatta, William Ruto oraz Omar al – Bashir to trzej przywódcy dwóch krajów afrykańskich – Kenii i Sudanu, którzy zostali postawieni w stan oskarżenia przez prokuraturę w Hadze za zbrodnie ludobójstwa. Proces wiceprezydenta Kenii rozpoczął się w październiku, jednak w związku z atakiem terrorystycznym na Westgate Mall w Nairobi, Wiliam Ruto otrzymał pozwolenie na chwilowy powrót do kraju. Proces prezydenta Kenii - Uhuru Kenyatty ma się odbyć w listopadzie. Pomimo że prezydent wyraził chęć współpracy z MTK to już teraz głośno jest o przypadkach zastraszania świadków, którzy mają zeznawać przeciwko niemu.
Przywódca Sudanu Omar al – Bashir dotychczas uniknął aresztowania pomimo podróży do krajów, które nie podpisały statutu MTK.
Oskarżeni przez prokuraturę w Hadze przywódcy państw afrykańskich zarzucają MTK niesłuszne i niesprawiedliwe traktowanie krajów afrykańskich mające podłoże rasistowskie. Wielu członków UA zgadza się z tymi zarzutami. Prezydent Mugabe twierdzi wręcz, że MTK jest narzędziem imperialistów. Tedros, który w chwili obecnej jest przewodniczącym Rady Wykonawczej UA podkreślił, że działanie MTK jest protekcjonalne, nieuczciwe i niemożliwe do przyjęcia oraz że sprawa powinna być przekazana do Rady Bezpieczeństwa ONZ.
Były sekretarz ONZ, Kofi Annan, który jest przeciwny odejściu z MTK podkreślił, że 34 z 54 członków UA podpisało statut MTK i wycofanie się z niego będzie oznaką wstydu. Dodał również, że afrykańskie sądy są słabe, a Afrykanie zasługują na sprawiedliwość zwłaszcza wobec własnych przywódców. Swoje poparcie dla MTK wyraził również laureat Pokojowej Nagrody Nobla, arcybiskup Desmond Tutu, który zaznaczył, że oskarżeni próbują skutecznie omijać sąd aby móc bezkarnie zabijać i okaleczać własny lud bez ponoszenia jakichkolwiek konsekwencji. Oskarżenia przywódców afrykańskich wobec MTK porównał z oskarżeniami nazistowskich zbrodniarzy wojennych, którzy oczerniali Trybunał w Norymberdze po II wojnie światowej.
W poniedziałek ok. 130 organizacji pozarządowych wysłało list otwarty, w którym wezwali członków Unii Afrykanskiej do poparcia MTK, ostrzegając jednocześnie, że każda rezygnacja z członkostwa ukaże negatywny obraz zaangażowania w Afryce w celu ochrony i promowania praw człowieka.
