13.04.2014. Z danych nigeryjskiego urzędu statystycznego ogłoszonych 6 kwietnia wynika, że poziom PKB Nigerii w 2013 r. był znacznie wyższy niż poziom PKB dotychczasowego lidera gospodarczego kontynentu, Republiki Południowej Afryki. Tym samym Nigeria stała się oficjalnie pierwszą gospodarką Afryki.
Ostatnie obliczenia urzędu statystycznego Nigerii wskazują, że PKB kraju osiągnął wartość ok. 369 mld euro (509 mld dol.). Republika Południowej Afryki, długo pozostająca liderem gospodarczego na kontynencie, ma PKB o wartości 229 mld euro (315 mld dol.). PKB Nigerii wzrósł niemal dwukrotnie, ponieważ zmieniono rok bazowy (z 1990 na 2010), w odniesieniu do którego będzie teraz obliczany dochód narodowy. Przeliczono wartość zysków z poszczególnych sektorów, pod uwagę wzięte zostały również dotychczas pomijane sektory i usługi, m.in.: telekomunikacja, usługi internetowe, przemysł muzyczny i filmowy (Nollywood) oraz działalność linii lotniczych. Dzięki temu zabiegowi zmalał także dług publiczny Nigerii – z 19% w 2012 r. do 11 % w 2013 r.
Nigeria nie jest jedynym państwem w Afryce, które w ostatnich latach dokonało zmiany roku bazowego do obliczania PKB. W 2010 r. podobny zabieg zastosowała Ghana, zmieniając rok bazowy z 1993 na 2006, co spowodowało podwojenie PKB tego kraju. Taki sam efekt przyniosła również zmiana roku bazowego w Zambii z 1994 na 2010 – 25% wzrost PKB. Dobrze prosperujące gospodarki dokonują zmiany roku bazowego zazwyczaj co 5 lat, jednakże w krajach afrykańskich jest to zazwyczaj niemożliwe. Główną przyczyną takiej sytuacji jest brak danych i nieścisłości w obliczeniach. Więcej na ten temat tutaj.
Rok 2014 może być przełomowym dla Nigerii, jeśli jej przywódcy dobrze wykorzystają optymizm wynikający z faktu, że jest to teraz pierwsza gospodarka Afryki. Dyrektor departamentu badań nad Afryką brytyjskiego banku Standard Chartered, Razia Khan, twierdzi, że gospodarka Nigerii zyska w tym roku globalne znaczenie (artykuł dostępny tutaj). Nie wszyscy eksperci podzielają jej opinię – wielu analityków traktuje ujawnione dane raczej jako prognozę aniżeli dokładny obraz życia gospodarczego w Nigerii. Wyższa wartość PKB nie oznacza jeszcze poprawy życia ludności. Należy także pamiętać, że niemal 90% zysków z eksportu jest uzależniona od sprzedaży ropy naftowej, co czyni gospodarkę nigeryjską podatną na wszelkie fluktuacje cen na rynkach światowych.
Potencjał Nigerii kryje się w jej populacji, która zajmuje 7 miejsce pod względem wielkości na świecie (ok. 170 mln osób), będąc jednocześnie jedną z najmłodszych. Jednakże kraj ten zmaga się nadal z wieloma problemami, które spowalniają rozwój gospodarczy. Wśród najważniejszych czynników wymienić należy m.in.: brak poczucia bezpieczeństwa (zwłaszcza w stanach północnych z powodu częstych zamachów o charakterze terrorystycznym), powszechną korupcję, bezrobocie i biedę (63% Nigeryjczyków żyje poniżej granicy ubóstwa; Bank Światowy wskazał Nigerię jako jedno z pięciu państw, obok Indii, Chin, Bangladeszu i Demokratycznej Republiki Konga, w których żyje najwięcej ubogich ludzi), brak infrastruktury i wysokie koszty transportu, duże nierówności w dochodach, a także nierówności w dostępie do dóbr w skali całego kraju oraz niedostatecznie zróżnicowanie sektorów gospodarczych (dominacja sektora naftowego).
Na podstawie: allafrica.org, africanarguments.org, theguardian.com, aljazeera.com
Monika Różalska
