8.04.2013. W czerwcu tego roku dostęp do tanich leków może zostać znacząco ograniczony z powodu wejścia w życie porozumienia o ochronie praw intelektualnych pod auspicjami WTO. Leki te odgrywają kluczową rolę w państwach nasłabiej rozwiniętych, z których wiele znajduje się w Afryce Subsaharyjskiej.
W 2005 roku, w trakcie negocjacji o wolnym handlu w ramach Światowej Organizacji Handlu (WTO), państwa najsłabiej rozwinięte (z ang. Least Developed Countries, LDCs) uzyskały odroczenie wejścia w życie Porozumienia w sprawie Handlowych Aspektów Praw Własności Intelektualnej (TRIPS). Ograniczona ochrona praw intelektualnych w LDCs umożliwia produkcję oraz dystrybucję leków po niższej cenie co przekłada się na ich dostępność.
W czerwcu 2013 roku kończy się okres przejściowy i państwa najsłabiej rozwinięte będą zobowiązane do przyjęcia obowiązków wynikających z TRIPS. Skutkiem tego będzie prawdopodobnie wycofanie z rynku wielu leków, które zostaną objęte ochroną patentową i ich właściciele, często wielkie korporacje farmaceutyczne, będą mogli dochodzić swoich praw. Spowoduje to prawdopodobnie mniejszą dostępność leków co będzie miało przełożenie na ochronę zdrowia w LDCs.
Przedstawiciele państw najsłabiej rozwiniętych wystosowały oficjalną propozycję do państw członkowskich WTO, by odroczyć realizację obowiązków wynikających z TRIPS do momentu utraty statusu LDC. Aktualnie Oxfam oraz ponad 300 innych organizacji pozarządowych lobbuje, aby propozycja ta została przyjęta w ramach Światowej Organizacji Handlu.
Dla krajów najsłabiej rozwiniętych TRIPS oznaczać może nie tylko ograniczony dostęp do leków, ale także brak pomocy szkolnych, nasion oraz technologii ułatwiających adaptację do zmian klimatycznych.
Na podstawie: www.oxfamblogs.org
Zdjęcie za: www.wto.org
Michał Szczurek
Afryka: koniec dostępu do tanich leków dla państw najsłabiej rozwiniętych z powodu porozumienia o ochronie praw intelektualnych.
